MANASTIR AJDANOVAC

Ne zna se pouzdano čija je ovo zadužbina, ali sudeći po ploči na zapadnom zidu koja govori o istorijatu manastira, ktitor bi mogao biti neko od Nemanjića. Nastanak manastira je vremenski najbliži vladavini kralja Milutina.Manastir je dugo bio pust, a obnovljen je 1887. g. Bugari su ga poharali i zapalili 1916. g. a već 1919. g. obnovljen je i podignuti su novi konaci. Do 1936.g. bio je parohijska crkva.

Najstarije sačuvane freske potiču iz 1492.g. Odlikuju se dobrim crtežom i bogatim koloritom. Veći deo živopisa, pre svega u naosu, je iz 17. veka. Ikonostas je iz doba obnove, za vreme kralja Milana. Ocenjuje se kao skromno delo u neoklasicističkom stilu.

Oko crkve ima više grobnih mesta uglednih ljudi ovog kraja iz prošlog i početka ovog veka.

Od vrednijih predmeta u samoj crkvi sačuvano je nekoliko bogoslužbenih knjiga iz 18. i 19. veka , jedno filigransko kandilo na ikonostasu iz 18. veka i nekoliko ikona na platnu iz 19. veka koje vise na zidovima.

Jeromonah Vasilije
Adresa: Ajdanovac, 18403 Velika Plana.

Niže na drumu, u selu Kondželj, nalazi se veoma lepa parohijska crkva u neovizantijskom stilu iz 1880. godine. Posvećena je Sv. arhangelu Gavrilu. Pre desetak godina počelo je oslikavanje, za sada samo u kubetu. Živopisci su Dobrica Kostić i Branka Aćimović-Grčić iz Beograda. Ikonostas je 1900. g. uradio Avram Dičić iz Tresonce Debarsko.