SPC Altena

Žiča je tokom osam vekova postojanja prolazila kroz burnu istoriju. Taj manastir je 1219. godine postao sedište srpske Arhiepiskopije, kada je Srpska pravoslavna crkva dobila samostalnost.

Proslava obeležavanja 800 godina postojanja Žiče trajaće dve godine, a početak žičkih svečanosti biće na dan Svetog Simeona 7. oktobra ove godine. Centralna, završna proslava biće na dan Svetog Simeona 2008. godine.

U naredne dve godine planirana je izgradnja i uređenje manastirskog kompleksa.

Manastir Žiča se nalazi u centralnoj Srbiji, između Kraljeva i Mataruške Banje. Putem preko reke Ibra, na 4. kilometru južno od Kraljeva.

Patron i izgradnja:

Manastirska crkva je posvećena Svetom Spasu-Vaznesenju Gospodnjem, a podigao je kralj Stefan Prvovenčani sa svojim bratom Svetim Savom, između 1208. i 1215.godine.

Posle sticanja crkvene autonomije Žiča je bila sedište prvog srpskog arhiepiskopa Save Nemanjića. U njoj je krunisan kralj Stefan Prvovenčani i kasniji vladari dinastije Nemanjića. Građevina pripada Raškom arhitektonskom stilu, a freske potiču iz 13. i 14. Veka.

Ovaj manastir po svom značaju izdvaja se od ostalih srpskih crkava i manastira jer je osnovan sa namerom da bude sedište arhiepiskopije, gde će se krunisati kraljevi i postavljati arhiepiskopi srpske crkve.

Kao ni jedan drugi srpski manastir, Žiča je doživela tragična razaranja. Prvo veće razaranje bilo je u poslednjoj deceniji XIII veka od strane Kumana, a zatim pod najezdom Turaka. Riznica Žiče je gotovo sasvim opustela u 16. veku, kada su monasi pred naletom Turaka izbegli u Srem, gde su osnovali manastir Šišatovac. Podizana i rušena, čuvana i napuštana, nadgrađivana i od prijatelja i od neprijatelja, Žiča danas malo liči na onu iz vremena kralja Stefana Prvovenčanog i arhiepiskopa Save.

Velika manastirska crkva nosi sve odlike zrelog Raškog graditeljskog stila čiji je rodonačelnik Sv. Sava. Hram je bio ukrašen freskama tek posle sticanja crkvene samostalnosti 1219. Najstarije freske u Žiči, izvedene neposredno po Savinom povratku u zemlju, sačuvane su samo u pevničkim prostorijama. U ostalim delovima crkve - u oltarskom prostoru, naosu i staroj priprati, one su kasnije, zbog ostećenosti, zamenjene novim slojem. I pevnice su, međutim, sačuvale živopis samo na donjim površinama zidova.

Na istočnim stranama, u zoni gde su se po pravilu nalazile samo pojedinačne figure, sačuvane su scene Raspeća Hristovog i Skidanje sa krsta. Na ostalim prostorijama pevničkih prostora bili su prikazani likovi apostola, od kojih je u južnom sačuvano šest figura, dok su u severnom, u većoj meri ostećenom, vidljive samo dve. Istom, najranijem periodu pripadaju i poprsja Arhanđela u polukružnim poljima iznad ulaza u bočne kapele. Preostali delovi prvog sloja pokazuju, zajedno sa zidnom dekoracijom, glavne studeničke crkve, početne oblike monumentalnog stila srpskog slikarstva XIII veka.

Žiča u našem narodu ima veliki ugled. Naziva se 'sedmovrata Žiča'. U njoj je krunisano i ustoliceno sedam srpskih kraljeva [Stefan Prvovenčani, Radoslav, Vladislav, Uroš, Dragutin, Milutin i Stefan Dečanski]. Prilikom svakog krunisanja, probijana su, i potom zazidana, nova vrata kroz koja je prolazio samo krunisani vladar. Crvena fasada manastira je simbol kraljevstva.

Arhitektura:

Poznato je da je u crkvi prvobitno postojao izvanredni kameni ikonostas, ali nazalost nije sacuvan nijedan njegov deo.

1994.god. napravljen je mermerni ikonostas, po uzoru na prvobitni. Na njemu se nalaze samo dve prestone ikone Isusa Hrista I Bogorodice koje je izradila ikonopisacka radionica manastira Ziča 1996.god.

Riznica je skoro sasvim opustela u 16.veku kada su monasi izbegli ispred Turaka u Srem, gde su osnovali manastir Sisatovac.Među nekadašnjim relikvijama najvažnije su bile desna šaka Svetog Jovana Preteče i deo Časnog Krsta ukrašen biserima, danas u Italiji.

Crkva je jednobrodna sa jednom osmostranom kupolom na kockastom postolju.Ispred spoljne priprate, kod zapadnog ulaza, podignuta je visoka kula sa kapelom na spratu.
U graditeljskom smislu, Žiča pripada “raškoj stilskoj grupi”- opšta arhitektonska rešenja su vizantijska a fasade su spolja obrađene na romanski nacin.

Nakon rekonstrukcije,obojena je višnjastocrvenom bojom kako je prvobitno i izgledala.
U okviru manastirskog kompleksa nalazi se i mala crkva posvecena sv.Teodoru Tironu koja je verovatno podignuta u doba osnivanja manastira.

Slikarstvo:

Žiča je oslikana zauzimanjem Svetog Save oko1220.godine, a kako i dolikuje prvom sedištu srpske autokefalne arhiepiskopije,freskama su je ukrasili najbolji “mramornici i slikari” iz Carigrada. Veliki deo prvobitnog živopisa je uništen, sačuvani su fragmenti u pevnicama, a postojeće freske potiču iz doba velike obnove Žiče za vreme kralja Milutina između 1313. i 1316.godine.

Ime:

Smatra se da naziv Žiča potice od prvobitnog imena “Žitča” koji dolazi od reci žito jer je kraj u kojem se nalazi manastir naročito žitorodan.
Manastir je danas ženski.


ЋИРИЛИЦА		DEUTSCH
	8 VEKOVA MANASTIR ŽIČA
	Žiča je tokom osam vekova postojanja prolazila kroz burnu istoriju. Taj manastir je 1219. godine postao sedište srpske Arhiepiskopije, kada je Srpska pravoslavna crkva dobila samostalnost. Proslava obeležavanja 800 godina postojanja Žiče trajaće dve godine, a početak žičkih svečanosti biće na dan Svetog Simeona 7. oktobra ove godine. Centralna, završna proslava biće na dan Svetog Simeona 2008. godine. U naredne dve godine planirana je izgradnja i uređenje manastirskog kompleksa. Manastir Žiča se nalazi u centralnoj Srbiji, između Kraljeva i Mataruške Banje. Putem preko reke Ibra, na 4. kilometru južno od Kraljeva. Patron i izgradnja: Manastirska crkva je posvećena Svetom Spasu-Vaznesenju Gospodnjem, a podigao je kralj Stefan Prvovenčani sa svojim bratom Svetim Savom, između 1208. i 1215.godine. Posle sticanja crkvene autonomije Žiča je bila sedište prvog srpskog arhiepiskopa Save Nemanjića. U njoj je krunisan kralj Stefan Prvovenčani i kasniji vladari dinastije Nemanjića. Građevina pripada Raškom arhitektonskom stilu, a freske potiču iz 13. i 14. Veka. Ovaj manastir po svom značaju izdvaja se od ostalih srpskih crkava i manastira jer je osnovan sa namerom da bude sedište arhiepiskopije, gde će se krunisati kraljevi i postavljati arhiepiskopi srpske crkve. Kao ni jedan drugi srpski manastir, Žiča je doživela tragična razaranja. Prvo veće razaranje bilo je u poslednjoj deceniji XIII veka od strane Kumana, a zatim pod najezdom Turaka. Riznica Žiče je gotovo sasvim opustela u 16. veku, kada su monasi pred naletom Turaka izbegli u Srem, gde su osnovali manastir Šišatovac. Podizana i rušena, čuvana i napuštana, nadgrađivana i od prijatelja i od neprijatelja, Žiča danas malo liči na onu iz vremena kralja Stefana Prvovenčanog i arhiepiskopa Save. Velika manastirska crkva nosi sve odlike zrelog Raškog graditeljskog stila čiji je rodonačelnik Sv. Sava. Hram je bio ukrašen freskama tek posle sticanja crkvene samostalnosti 1219. Najstarije freske u Žiči, izvedene neposredno po Savinom povratku u zemlju, sačuvane su samo u pevničkim prostorijama. U ostalim delovima crkve - u oltarskom prostoru, naosu i staroj priprati, one su kasnije, zbog ostećenosti, zamenjene novim slojem. I pevnice su, međutim, sačuvale živopis samo na donjim površinama zidova. Na istočnim stranama, u zoni gde su se po pravilu nalazile samo pojedinačne figure, sačuvane su scene Raspeća Hristovog i Skidanje sa krsta. Na ostalim prostorijama pevničkih prostora bili su prikazani likovi apostola, od kojih je u južnom sačuvano šest figura, dok su u severnom, u većoj meri ostećenom, vidljive samo dve. Istom, najranijem periodu pripadaju i poprsja Arhanđela u polukružnim poljima iznad ulaza u bočne kapele. Preostali delovi prvog sloja pokazuju, zajedno sa zidnom dekoracijom, glavne studeničke crkve, početne oblike monumentalnog stila srpskog slikarstva XIII veka. Žiča u našem narodu ima veliki ugled. Naziva se 'sedmovrata Žiča'. U njoj je krunisano i ustoliceno sedam srpskih kraljeva [Stefan Prvovenčani, Radoslav, Vladislav, Uroš, Dragutin, Milutin i Stefan Dečanski]. Prilikom svakog krunisanja, probijana su, i potom zazidana, nova vrata kroz koja je prolazio samo krunisani vladar. Crvena fasada manastira je simbol kraljevstva. Arhitektura: Poznato je da je u crkvi prvobitno postojao izvanredni kameni ikonostas, ali nazalost nije sacuvan nijedan njegov deo. 1994.god. napravljen je mermerni ikonostas, po uzoru na prvobitni. Na njemu se nalaze samo dve prestone ikone Isusa Hrista I Bogorodice koje je izradila ikonopisacka radionica manastira Ziča 1996.god. Riznica je skoro sasvim opustela u 16.veku kada su monasi izbegli ispred Turaka u Srem, gde su osnovali manastir Sisatovac.Među nekadašnjim relikvijama najvažnije su bile desna šaka Svetog Jovana Preteče i deo Časnog Krsta ukrašen biserima, danas u Italiji. Crkva je jednobrodna sa jednom osmostranom kupolom na kockastom postolju.Ispred spoljne priprate, kod zapadnog ulaza, podignuta je visoka kula sa kapelom na spratu. U graditeljskom smislu, Žiča pripada “raškoj stilskoj grupi”- opšta arhitektonska rešenja su vizantijska a fasade su spolja obrađene na romanski nacin. Nakon rekonstrukcije,obojena je višnjastocrvenom bojom kako je prvobitno i izgledala. U okviru manastirskog kompleksa nalazi se i mala crkva posvecena sv.Teodoru Tironu koja je verovatno podignuta u doba osnivanja manastira. Slikarstvo: Žiča je oslikana zauzimanjem Svetog Save oko1220.godine, a kako i dolikuje prvom sedištu srpske autokefalne arhiepiskopije,freskama su je ukrasili najbolji “mramornici i slikari” iz Carigrada. Veliki deo prvobitnog živopisa je uništen, sačuvani su fragmenti u pevnicama, a postojeće freske potiču iz doba velike obnove Žiče za vreme kralja Milutina između 1313. i 1316.godine. Ime: Smatra se da naziv Žiča potice od prvobitnog imena “Žitča” koji dolazi od reci žito jer je kraj u kojem se nalazi manastir naročito žitorodan. Manastir je danas ženski.
	POČETAK

8 VEKOVA MANASTIR ŽIČA